|
Indianenverhalen
Een 'fotodocumentaire' in de Kunsthal te Rotterdam
Door Matthijs Blonk
|
 |
Fat
Horses en zijn vrouw met een paardenslee
Foto Edward Curtis, 1926, © Glenbow Museum |
Onze beeldvorming over indianen is voor een belangrijk deel
bepaald door de filmindustrie in Hollywood. In westerns
worden de indianen doorgaans als oorlogzuchtige en bloeddorstige
mensen neergezet, terwijl de blanke kolonisten de rol van
beschaving en gezag vertegenwoordigden. In werkelijkheid
werd de strijd tussen cowboys en indianen nauwelijks gevoerd.
Ook het Hollywoodbeeld van grote groepen indianen te paard
is vals.
Natuurlijk,
indianen hielden paarden, maar ze gebruikten die bij de
jacht op bizons en vooral als lastdier bij de verplaatsing
van hun tipi en huisraad. Als genre staat de western bol
van onjuistheden, zelfs lokaties kloppen niet en werden
soms zelfs gezocht in goedkope landen als Spanje.
De
Italiaan Marco Ferreri, beroemd van de film La grande
bouffe (1974), parodieerde dit alles in overtreffende
trap met de film Touche pas à la femme blanche
(1974), die geheel is opgenomen in de bouwput van Les
Halles, hartje Parijs. In het openingsbeeld zweeft de
camera boven de stad, daalt af naar een zandvlek tussen
de huizenmassa, en daar gaat vervolgens een ‘Indianenfilm’ van
start, compleet met massascènes,
paarden en oorlogsrumoer. De omringende stad krijgen we anderhalfuur
niet meer te zien, tot de camera zich aan het eind weer
in de lucht terugtrekt.
De
boodschap kan niet duidelijker: westerns zijn fictie.Wie
een genuanceerder beeld van de werkelijkheid wil kan in de
Kunsthal de fotodocumentaire Indianenverhalen bezoeken.
Er is een selectie gemaakt van zestig foto’s uit
het archief van het Glenbow Museum in het Canadese Calgary.
De reeks omvat de periode 1885 - 1980. Naast werk van
anonieme fotografen is er een serie van Edward S. Curtis,
die begin 20e eeuw het leven van de Zwartvoet en andere
volken in de VS documenteerde. Zijn prachtige foto’s
zijn overduidelijk geënsceneerd:
fraai uitgelichte portretten waarop Indianen in hun mooiste
kleren al dan niet te paard symbolische poses aannemen.
Op andere meer ‘documentaire’ foto’s komt
de werkelijkheid van honger en armoede meer naar voren.
©
Matthijs Blonk/Indigo
De expositie is te zien tot 11 januari 2004. |